Detalj iz Nikšića , šetalište ul Alekse Backovića (arhiv NVO Ozon)
Ekološki pokret ,,Ozon” poziva Vladu Crne Gore da ozbiljno pristupi rješavanju problema aerozagađenja, koje ugrožava javno zdravlje i životnu sredinu, jer činjenično stanje dokazuje da je izostao ozbiljan pristup i da će I ova sezona grijanja donijeti negativne posledice.
Kako kroz naš program građanskog monitoringa životne sredine ,,Ekoskop” već 10 godina kontinuirano pratimo kvalitet vazduha, odgovorno tvrdimo da nije napravljen nikakav pomak i da je stanje veoma zabrinjavajuće., naročito zbog postojeće zdravstvene krize izazvane korona virusom.
Da je tako potvrđuju i zvanične informacije o kvalitetu vazduha Agencije za zaštitu životne sredine, odnosno Državne mreže za praćenje kvaliteta vazduha na osnovu kojih se vidi da je u Pljevljima, Bijelom Polju, Nikšiću i Podgorici uoči sezone grijanja 2021/2022 već premašen broj dozvoljenih dana u godini sa prekoračenjima srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanim čestica PM10.
Propisana granična srednja dnevna vrijednost za PM10 je 50 µg/m3, a dozvoljeni broj prekoračenja na godišnjem nivou 35 dana.
Da smo sa pravom zabrinuti potvrđuje činjenica da je do 1. oktobra tekuće godine u Pljevljima, 61 dan bio sa prekoračenjima, u Bijelom Polju 48, Nikšiću 39, Podgorici na Zabjelu 39 a u bloku V 34.
Detalj iz Nikšića, ul Seradara Šćepana (ariva NVO Ozon)
Praškaste materije (PM) se dovode u vezu s nizom bolesti, od onih koje pogađaju srce i disajne organe, preko dijabetesa, do neplodnosti i raka. Što je čestica manja, lakše i dublje prodire u tijelo
Praškaste materije (PM) i SARS-CoV-2 negativno utiču na iste ćelije i djelove ćelija, i zato se kod zaraženih osoba koje su izložene aerozagađenju dešava se dodatno respiratorno pogoršanje usled odgovora na prisustvo SARS-CoV-2, time su češći teži oblici Covida-19, dok su i smrtni ishodi učestaliji.
Dugotrajna izloženost štetnim emisijama u vazduhu povećava se rizik od dobijanja akutnih i hroničnih bolesti, najčešće onih što utiču na respiratorni sistem. On usled oslabljene funkcije postaje podložniji na uticaj virusnih infekcija, uključujući onu izazvanu koronavirusom .
Dosadašnja istraživanja pokazuju da aerozagađenje povećava smrtnost od Covida-19 u svijetu za 15%, a u Evropi za 19%. Takođe, utvrđeno je da porast koncentracije PM čestica od jednog mikrograma po kubnom metru povećava smrtnost od Covida-19 za 11%.
Zbog svega navedenog smatramo da se pod hitno mora raditi na ublažavanju i rješavanju problema aerozagađenja, osnovati multisektorska ekspertska grupa koja bi konkretnim i realnim mjerama, izvodljivim već tokom ove sezone grijanja, mogla uticati na unapređenje postojećeg stanja.
Uz svo uvažavanje euforičnosti zbog projekta ,,Evropa sad”, ipak čvrsto ostajemo pri stavu da je mnogo važnije za građane Crne Gore obezbjediti čist vazduh za sve , čime bi se vjerujemo pozitivno uticalo i na kvalitet života pa i proces evropskih integracija, imajući u vidu činjenicu da vazduh ne poznaje granice.
