Godina 2015. za Ozon je već isplanirana i obilježiće je intenzivan terenski rad i aktivnosti u više opština, prije svega u dijelu mjerenja generisanih količina i sastava otpada kroz realizaciju regionalnog projekta “Prikupljanje podataka o čvrstom otpadu u zemljama Jugoistočne Evrope”. Realizacija terenskim mjerenja počinje u februaru.

Godinu će, kaže izvršni direktor Aleksandar Perović, obilježiti irealizacija drugih edukativno-informativnih aktivnosti i kontinuiranog javnog angažmana. Početak godine će obilježiti i organizovanje javnih tribina na kojima će se Ozon baviti problematikom aerozagađenja u Pljevljima i Nikšiću i na kojima će predstaviti istraživanje javnog mjenja urađeno kroz projekat “Javno zastupanje i informisanje javnosti o štetnosti aerozagađenja po zdravlje ljudi“.

“Imaćemo i stalnu komunikaciju sa građanima i građanskim inicijativama putem Arhus centra Nikšić, kroz online servis Ekoskop, ali i direktan rad sa strankama, a veliki broj projekata i inicijativa koje smo realizovali tokom 2014. gotovo izvjesno imaće nastavak i u ovoj godini, što je dokaz kvaliteta i posvećenosti”, kaže Perović.

U toku ljetjnih mjeseci, kako je rekao, biće urađeno i novo strateško planiranje za period do 2018. sa akcionim planom za narednih 12 mjeseci, gdje će akcenat biti stavljen na obilježavanju 10 godina rada Udruženja i retrospektivu onoga što je Ozon uradio kroz prvu deceniju postojanja. Kolektiv Ozona je ovih dana osvježen i prijemom 14 mladih ljudi koji će narednih devet mjeseci u toj NVO biti angažovani kroz program za stručno osposobljavanje.

Šta je obilježilo 2014.

Ozon je tokom prošle godine realizovao u potpunosti ili započeo realizaciju 14 projekata. U nekima od njih, ta NVO je bila vodeći, a nekima partner za implementaciju.

Prema broju projekata, ali i broju institucija sa kojima je Ozon realizovao te projekte, 2014. je za tu NVO rekordna. Godina 2014. je bila rekordna i po broju angažovanih ljudi na projektima.

„Čak 20 mladih ljudi imalo je priliku da bude aktivno uključeno u naše aktivnosti, a njih troje je bilo na stručnom osposobljavanju preko programa kojeg realizuju Zavod za zapošljavanje Crne Gore i Uprava za kadrove. Projekti su pratili oblasti koje su već više godina u fokusu našeg interesovanja i bile definisane strateškim planom do 2015. stvaranje uticajnog građanskog ekološkog pokreta, regionalna saradnja, ekološki aktivizam, upravljanje otpadom, kvalitet vazduha, klimatske promjene, ekološko obrazovanje, rad sa mladima, primjena savremenih tehnologija u svrhu građanskog monitoringa životne sredine, podrška građanskim inicijativama, podizanje ekološke svijesti javnosti, revitalizacija zapuštenih i zaboravljenih izletišta…”, kaže Perović. On dodaje da Ozon projekte razvija na osnovu prioriteta i Strateškog plana koji su rađeni po principu prepoznavanja potreba zajednice i društva.

“Ne vodimo se isključivo interesima samog udruženja ili donatora, kako to najčešće rade nevladine organizacije i u Crnoj Gori, ali i u drugim zemljama gdje se civilno društvo razvija na sličan način, po meni veoma diskutabilan i neodrživ”.

A šta je to što se u 2014. u državi najvažnije desilo u oblasti zaštite životne sredine, a šta je ostalo „nezavršeno“? Šta mora da se desi da bi eventualno ti nezavršeno zadaci bili okončani u 2015?

Perović kaže da će 2014. za Ozon ostati upamćena po intenzivnom javnom dijalogu sa institucijama sistema i značajnom medijskom prostoru koji su dobile teme iz oblasti zaštite životne sredine. “Utisak je da su nadležne institucije, a tu prije svih prepoznajem Ministarstvo održivog razvoja i turizma, konačno prihvatile naša i upozorenja sa drugih adresa iz civilnog sektora, da su javne politike upravljanja otpadom prije svega, ali i kvalitetom vazduha, postavljene na neodrživom osnovama i da je potrebno promijeniti dosadašnji pristup ukoliko želimo unaprijediti kvalitet životne sredine u kojoj živimo i radimo. Možda se to nekom čini malo, ali za mene je to velika stvar i prvi korak ka boljitku, odnosno pronalaženju najboljih rješenja kroz kvalitetan javni dijalog u kome će činjenice i utemeljene teorije biti ispred diskutabilnih projekcija istošenih samozvanih eksperata koji su u prethodne dvije decenije dali veliki dopinos pogrešnim odlukama zbog kojih danas imamo nesagledive ekološke ali i ekonomske posljedice”. Sa druge strane, dodaje on, tu je potpuno ignorantski odnos Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja u dijelu upravljanja vodama, ribljim fondom i divljom faunom i prirodnim staništima. “To je nešto što ćemo morati mijenjati u narednom periodu, jer uskraćivanje traženih informacija, manipulacije javnosti i pokušaj diskreditovanja i omalovažavanja onih koji se bore za javni interes sigurno nije nešto što ima održivost ma kako se to trenutno činilo pojedincima koji se ponašaju kao nedodirljivi”. Perović kaže i da je sada važno, i zbog samih NVO, ali i aktuelnog integracijskog procesa u Evropsku uniju, krenuti dalje u javne konsultacije i jaču međusektorsku i međuresornu saradnju i konačno početi sa efikasnom primjenom onoga što se usvoji u zakonskom okviru i strateškim i akcionim planovima. “Samo još to treba i da se desi”.

Ozon mnogo ulaže u online prisustvo – hoće li biti još iznenađenja u 2015?

“Pokušavamo što je moguće više primjenjivati savremene tehnologije u svakodnevnom radu, naročito u dijelu informisanja i animiranja javnosti, a tu je online prisustvo nešto što ima neprocjenjivu vrijednost. Online interakcija i razmjena mišljenja putem portala, namjenskih aplikacija i društvenih mreža, jeste nešto što nam daje prednost i čini vidljivijim, pa time i sve ono što radimo i na šta ukazujemo ima veći efekat i značaj”, kaže Perović. U 2015. Ozon će nastaviti nadogradnju online servisa Ekoskop. “Imamo sjajan tim u ovom segmentu našeg rada, mnogo ideja koje su u većoj ili manjoj mjeri već razrađene, a siguran sam da će biti i novih. Iznenađanja će biti sigurno”.

OZON PROJEKTI REALIZOVANI U 2014.

Projekat “JAVNO ZASTUPANJE I INFORMISANJE JAVNOSTI O ŠTETNOSTI AEROZAGAĐENJA PO ZDRAVLJE LJUDI“ koji je finansijski podržao Fond za aktivno građanstvo – fAKT, u okviru programa „De facto EQUAL”, koji finansira EU, posredstvom delegacije EU u Crnoj Gori kroz program Evropski instrument za demokratiju i ljudska prava (EIDHR), imao je za cilj podizanje nivoa svijesti građana i osjetljivih grupa u Podgorici, Nikšiću i Pljevljima o negativnim uticajima aerozagađenja na zdravlje ljudi i životnu sredinu, sa akcentom na individualna ložišta i saobraćaj, kao nečemu gdje se i pojedinačnim primjerom može uticati na unapređenje postojećeg stanja. U okviru tog projekta realizovano je istraživanje javnog mnjenja koje je izvršeno postupkom anketiranja na uzorku od 500 građana, različite starosne dobi, čime se otvorio prostor za javni dijalog. Realizovana je prva od tri planirane javne tribine u partnerstvu sa institucionalnim partnerima Ministarstvom održivog razvoja i truizma, Agencijom za zaštitu životne sredine i Glavnim gradom Podgorica, kojom je simbolično obilježen i 22. septembar Svjetski dan bez automobila.

Detalj sa javne tribine u Podgorici

Preostale dvije javne tribine biće organizovane u Pljevljima i Nikšiću, opštinama koje imaju najveći problem za aerozagađenjem u Crnoj Gori. Ključni rezultati tog projekta su:

• Istraživanje javnog mnjenja koje je dobilo veliki medijski prostor, što je i jedan od postavljenih ciljeva i uvršteno je u Izvještaj o primjeni Nacionalne strategije upravljanja kvalitetom vazduha kojeg je Vlada usvojila na sjednici održanoj 18. decembra 2014. U istom dokumentu pomenuta je i javna tribina održana u Podgorici, što potvrđuje da su projektne aktivnosti imale efekta na donosioce odluka.
• Javni dijalog koji je pokrenut oko problema povećanih koncentracija suspednovanih čestica PM10 i PM2,5, prije svega u Pljevljima, ali i Nikšiću i Podgorici, imao je efekat na čitav niz inicijativa i dešavanja koje su obilježile kraj 2014.O problemima aerozagađenja raspravljalo se u Skupštini Crne Gore, kako na sastancima Odbora tako i u toku redovnog rada, na Vladi, na nivou lokalne uprave, što potvrđuje aktuelnost i opravdanost problematike kojoj se projekat bavi.

NAPOMENA: Precizno predstavljanje rezultata predviđeno je za kraj realizacije projekta

Projekat “ŠKOLA EKOLOŠKOG AKTIVIZMA” Ozon već četiri godine realizuje uz podršku Misije OSCE u Crnoj Gori i u partnerstvu sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma i Agencijom za zaštitu životne sredine. Ove godine projekat je bio isplaniran kao Alumni forum i posvećen jačanju regionalne saradnje civilnog društva u dijelu primjene međunarodnih ugovora iz oblasti životne sredine i javnih politika u oblasti klimatskih promjena. Na prvom inicijalnom sastanku alumnisti su imali priliku da se od strane kontakt osoba iz Ministartva održivog razvoja i turizma i Agencije za zaštitu životne sredine upoznaju sa Bazelskom konvencijom, Konvencijom o procjeni uticaja na životnu sredinu u prekograničnom kontekstu -ESPOO Konvencija, Protokolom o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu u prekograničnom kontekstu, Konvencijom o zaštiti morske sredine i priobalnog područja Sredozemlja – Barselonska Konvencija, Okvirnom Konvencijom UN o promjeni klime i Kjoto protokolom uz okvirnu Konvenciju UN o promjeni klime, čime su unaprijedili znanja i imali priliku da odlučuju o temama regionalnih konferencija. Škola ekološkog aktivizma je namjenjena predstavnicima podmladaka parlametarnih političkih partija, medija i studenata završnih i master studija sa Univerziteta Crne Gore i kao takva jedinstven program koji je u potpunosti posvećen javnim politikama iz oblasti životne sredine u zemlji i regionu.

Detalj sa regionalne konferencije

Do sada je preko 60 mladih ljudi uspješno učestvovalo u ovom programu, uz 100% zastupljenost parlamentarnih političkih partija. Dvije regionalne konferencije “IZAZOVI I ISKUSTVA U UPRAVLJANJU ŽIVOTNOM SREDINOM REGIONA” i “ULOGA CIVILNOG SEKTORA U DONOŠENJU I IMPLEMENTACIJI JAVNE POLITIKE U OBLASTI KLIMATSKIH PROMJENA – REGIONALNA PERSPEKTIVA” održane u Ministarstvu održivog razvoja i turizma, bile su odlična prilika da se čuju i iskustva iz zemalja regiona, ali i da predstavnici parlamentarnih stranaka iz Crne Gore upoznaju javnost sa stavovima partija u vezi tema. Ozon je ugostio predstavnike referentnih institucija civilnog društva iz Srbije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Makedonije, Kosova, Albanije, što je bila i prilika da se od njih čuje mnogo korisnih informacija i podataka koji pomažu da se stekne realna slika o regionalnim izazovima i potrebama saradnje. U Ozonu smatraju da je javni dijalog na tom nivou nešto na čemu treba insistirati jer je regionalni pristup pitanjima životne sredine jedini ispravan i to nije samo naš stav.

Program “OBRAZOVANJE O UPRAVLJANJU OTPADOM” je Odlukom Nacionalnog savjeta za obrazovanje uvršten u Katalog za stručno usavršavanje nastavnika, Zavoda za školstvo Crne Gore za školsku 2014/15 godinu. Ozon je već u prvom polugodištu ostvario saradnju sa tri osnovne škole – OŠ “Pavle Rovinski” iz Podgorice, OŠ “Luka Simonović” Nikšić i OŠ “Njegoš” sa Cetinje, odnosno 29 nastavnika koji su se prijavili za učešće u programu.

Zahvaljujući Misiji OSCE u Crnoj Gori koja je partnerski podržala i ovaj program, razvijen u okviru Škole ekološkog aktivizma, škole su opremljene zelenim ostrvima i unaprijeđena je infrastuktura za selektivno odlaganje otpada. Realizovane su interaktivne radionice za nastavnike na kojima su urađeni nacrti akcionih planova za upravljanje otpadom u školama. Organizovana je i studijska posjeta Deponiji doo Podgorica, kako bi se upoznali sa načinom tretmana otpada na ovoj regionalnoj sanitarnoj deponiji. Predstavnici Ozona su obišli sve tri škole i bili prisutni na nekim od kreativnih radionica i eko bazara koji su bili predviđeni akcionim planovima i uvjerili se u visok kvalitet nastave i kreativnost učenika i nastavnika. U 2015. Ozon će učestvovati na Sajmu ekologije u Budvi sa štandovima iz sve tri škole kako bi đački eksponati bili izloženi i čime bi bila zaokružena priča da je otpad sirovina i da se od reciklaže zapravo može zaraditi.

Kroz ovaj program je u tri škole obuhvaćeno 2.832 učenika (100%) i 142 nastavnika. U planu je da se tim programom obuhvate sve škole u Crnoj Gori.

Projekat “SELEKTIVNO SAKUPLJANJE AMBALAŽNOG OTPADA I EDUKACIJA” realizovan je u saradnji sa operaterom ambalažnog otpada Recomontom, u opštinama Herceg Novi, Budva, Tivat i Ulcinj, na plažama sa Plavom zastavicom Njivice, Queen of Montegro, Plavi horizont, Safari beach.

Promoteri su tokom pet vikenda, boraveći na plažama po četiri sata, ostvarili neposrednu komunikaciju sa preko 2.000 turista i podijelili 400 promotivnih majica kao nagrade za odgovoran odnos prema životnoj sredini. Samo za to vrijeme sakupljeno je preko 5.000 komada ambalažnog otpada, od čega je najviše plastične ambalaže. Prema procjenama Ozona, tokom trajanja projekta u namjenskim posudama odloženo je oko 30.000 komada različitih vrsta ambalaže, a najviše generisanog otpada je bilo na ulcinjskoj Velikoj plaži, gdje očigledno postoji veliki potencijal da se pravilnim sistemom sakupljanja valorizuje ova potencijalna sirovina.

Na projektu su angažovani studenti, u najvećoj mjeri sa Metalurško-tehnološkog fakulteta, koji tokom studija i uče o upravljanju otpadom, što je još jedna vrijednost jer su ti mladi ljudi imali mogućnost da kroz upotpune teorijska znanja i daju ideje kako da se stanje u dijelu uspravljanja ambalažnim otpadom unaprijedi.

“VODIČ ZA INVESTITORE – DIREKTNE STRANE INVESTICIJE, ŽIVOTNA SREDINA I ZAINTERESOVANA JAVNOST”, kojeg je Ozon realizovao u saradnji sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma. Projekat je proizvod želje Ozona da utiče na stvaranje povoljnog poslovnog ambijenta za direktne strane investicije i što uspješniju primjenu zakona iz oblasti životne sredine, naročito Zakona o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu, Zakona o procjeni uticaja na životnu sredinu i Arhuske konvencije.

Često su u prethodnom periodu procedure iz oblasti životne sredine i aktivna participacija zainteresovane javnosti, gdje su nevladine organizacije koje se bave zaštitom životne sredine najprepoznatljivije, predstavljane kao biznis barijera, pa se publikacijom pokušala poslati poruku potencijalnim investitorima ali i nadležnim institucijama da to nije tako. Preporuke koje su definisane u tom dvojezičnom vodiču siguran su put kroz procedure i javne konsultacije, što će ozbiljnim investitorima olakšati proces.

Dokument je distribuiran na veliki broj adresa, a predstavljen je i na Sajmu inovacija “Zelena infrastruktura” koji je pratio Regionalnu Ministarsku konferenciju o održivom razvoju koju su organizovali Centar za održivi razvoj i Ministarstvo održivog razvoja i turizma.

“REGIONALNA KONFERENCIJA –UPRAVLJANJE OTPADOM U CRNOJ GORI –ISKUSTVA I PERSPEKTIVE”, realizovana u saradnji sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma, Recomontom i Coca Colom HBC, imala je za cilj prije svega sučeljavanje argumenata oko nacrta nacionalne strategije i državnog plana upravljanja otpadom na nivou nadležnih institucija na državnom nivou i lokalnih samouprava, organizacija civilnog društva i potencijalnih investirora. Puna sala i rasprava koja je trajala pet sati dokaz su da je konferencija inicirana sa razlogomm. Na konferenciji su predstavljena i iskustva Deponije doo Podgorica i dvije savremene tehnologije O2 i plazma tehnologija, što je bilo naročito važno za lokalne uprave koje ne vide rješenje u regionalnim sanitarnim deponijama. Na konferenciji je ponovljeno da je potrebno uspostaviti Eko fond koji bi bio podrška projektima iz oblasti upravljanja otpadom.

Detalj sa regionalne konferencije o otpadu

Spremnost lokalnih uprava i biznis sektora da sarađuju sa Ozonom na projektima iz oblasti životne sredine nešto je što je za Ozon veoma bitan momenat i potvrda da je višegodišnji angažman oko uspostavljanja održivog sistema upravljanja otpadom i konstruktivni pristup dao rezultat.

Festival “WASTE&ART”, kojim je prvi put u Crnoj Gori obilježena međunarodna kampanja Evropska sedmica za smanjenje otpada (European Week for Waste Reduction), takođe je još jedna od novih inicijativa koju Ozon vidi kao dugoročnu i orginalnu. Pristup problematici i činjenica da se vrijednost otpadu može znajačno uvećati ako se na tržištu predstavi kao unikatni umjetnički eksponat, otvara značajan prostor za kreativnost i međusektorsku saradnju.

Centralno dešavanje festivala izložba „Morski otpad“ (Marine Litter) koja je do sada predstavljena u Delta sitiju u Podgorici i na Fakultetu za pomorstvo u Kotoru, dio je međunarodnog projekta „Morski otpad u morima Evrope: Društvena svijest i zajednička odgovornost“ (MARLISCO), kojeg realizuje veliki broj partnera iz različitih sektora, a zahvaljujući finansijskoj podršci Coca-Cola HBC i građani i turisti koji borave u Crnoj Gori imaće mogućnost da tokom narednog perioda vide tu sjajnu postavku. Do sada je oko 55.000 građana vidjelo postavku sačinjenu od eksponata koji se smatraju otpadom iz mora.

Sa izložbe Marine Litter (Morski otpad)

Na festivalu je prikazan i dokumentarni film “Između rijeke i ljudi“, autora Mladena Ivanovića, koji je sada i dio Ozonovog profesionalnog tima. Ivanović je u filmu na realan način prikazao građansku inicijativu mještana MZ Beranselo i njihovu brobru protiv ekocida na Vasovim vodama, gdje je i Ozon bio aktivan akret više od tri godine.

U okviru festivala održana je i panel diskusija „Javne ličnosti u funkciji unapređenja kulture selektivnog odlaganja otpada”, gdje su osim Ivanovića učestvovali i pisac Đuro Radosavović, extra talentovani Danilo Baletić, autor postavke Transformerski čuvaju Podgoricu i Damira Kalač, novinarka, građanska aktivistkinja poznata po inicijativi uređenja Ćemovskog polja, koja je takođe i članica Ozona.

Projekat “TERENSKO SNIMANJE IZLETIŠTA TOPOLE U BLIZINI KRUPAČKOG JEZERA U SVRHU NJEGOVE PRAVILNE VALORIZACIJE” je realizovan u saradnji sa Lake festom i uz podršku Elektroprivrede Crne Gore i Pivare “Trebjesa”, dobitnika Ozonove godišnje Zelene zvijezde, imao je za cilj analizu postojećeg stanja biodiverziteta na prostoru koji je nekad bio jedno od najpopularnijih izletišta tokom ljetnjih mjeseci, kao i okolnih objekata, sve u cilju unapređenja i pravilne valorizacije. Ukazano je na problem lošeg stanja stabala topola koje su dominantno zastupljene na ovom prostoru, što se ispostavilo kao opravdano jer je nažalost kao posljedica nevremena tokom ljeta uništen veliki broj višedecenijskih stabala.

Detalj sa akcije

Započeta je izradu Elaborata koji će biti predat EPCG koja gazduje ovim prostorom u kom će se naći preporuke i predlozi Ozona kako na najbolji način koristiti ovaj prostor. Kroz ovaj projekat organizovana je i terenska posjeta i simbolična akcija čišćenja za studente Metalurško-tehnološkog fakulteta iz Podgorice, koji su imali priliku da se upoznaju sa prostorom na kom će tokom festivalskih dana Lake festa biti angažovani na kampanjama u cilju podizanja svijesti javnosti o selektivnom odlaganju otpada i reciklaži.

Projekat “SVAKA LIMENKA SE RAČUNA” kojim koordinira RECAN Fondacija iz Srbije, a čiji je Ozon jedan od partnera u Crnoj Gori, dio je velike međunarodne kampanje “Every can counts”. U okviru međunarodnog programa “Svaka limenka se računa”, koji je ove godine realizovan i na 26 lokacija, najvećim dijelom na crnogorskom primorju, prikupljeno je i reciklirano ukupno 780 kilograma ili 54600 komada limenki.   Reciklirana količina limenki dovoljna je za smanjenje oko 7 tona emisije ugljen dioksida u atmosferu, što je doprinos smanjenju globalnog zagrijevanja.

„Svaka limenka se računa“

Ozon je na tom projektu bio zadužen za realizaciju na terenu, koja se sastojala od čitavog niza edukativno-promotivnih aktivnosti. U projekat su uključeni studenti sa Metalurško-tehnološkog fakulteta. Podijeljeno je i mnogo promotivnih materijala, naročito namjenskih posuda odlaganje limenki, čime se utiče na unapređenje infrastrukture za selektivno sakupljanje otpada.

“ROCK&RECYCLE” je još jedan prepoznatljiv projekat posvećen animiranju festivalske publike međunarodnog festival Lake fest koji se održava u Nikšiću, u kojem je Ozon partner za implementaciju i na kom drugu godinu za redom sarađuje sa Pivarom “Trebjesa“ AD Nikšić. Ove godine sem tradicionalne trampe 20 praznih plastičnih čaša za majicu sa logom festivalu, tokom koje je sakupljeno preko 30.000 praznih čaša koje su predate ovlašćenom recikleru snimljen je i kratki dokumentarni film, čiji je autor Mladen Ivanović.

U filmu posjetioci komentarišu kampanju i način upravljanja otadom u Crnoj Gori. Film se koristi na prezentacijama i predavanjima Ozona.

I na ovom projektu su angažovani studenti Metalurško-tehnološkog fakulteta i volonteri Ozona, jer je od suštinske važnosti za javni angažman imati iskustvo u neposrednoj komunikaciji sa ljudima i koristiti svaku priliku da se prenesu stečena znanja. Prema procjenama Ozona, na dva promo pulta na kom su promoteru vršili trampu za tri festivalska dana ostvarena je komunikacija sa preko 5.000 posjetilaca, što je još jedna vrijednost projekta.

Veliki regionalni projekat “PRIKUPLJANJE PODATAKA O ČVRSTOM OTPADU U ZEMLJAMA JUGOISTOČNE EVROPE”, koji se realizuje od sredstava Njemačkog razvojnog fonda i uz koordinaciju GIZ-a gdje je Ozon dio jednog od partnerskih konzorcijuma, kojeg predvodi Asocijacija za upravljanje čvrstim otpadom u Srbiji.

Ovo je najvažniji projekat u dosadašnjem radu Ozona, jer će omogućiti da se uradi posao koji je nesporno od javnog interesa.

Projekat će omogućiti da se napravi prvi korak ka uspostavljanju održivog sistema upravljanja otpadom u Crnoj Gori, što će institucijama sistema značajno olakšati dalje planiranje i unapređenje kvaliteta nacionalne strategije, državnog i lokalnih planova za upravljanje otpadom. Projekat će trajati 18 mjeseci i kroz njega će po posebno razvijenoj metodologiji biti izvršna četiri sezonska mjerenja koja će Ozonu pomoći da dođe do preciznih podataka o generisanim količinama i sastavu miješanog komunalnog otpada u glavnom gradu Podgorici i opštinama Berane, Pljevlja i Kotor.

Detalj sa potpisivanja deklaracije o partnerstvu

Dodatno, projekat će omogućiti da se unaprijede nanja u toj oblasti i izgrade kapaciteti za nešto što niko do sada nije radio u Crnoj Gori. I na ovom projektu će biti angažovani studenti koji uče o upravljanju otpadom. Ambicija Ozona je da je u projekat uključi i profesore koji predaju upravljanje otpadom. Ozon će kroz projekat sarađivati i sa lokalnim samoupravama, podgoričkom Deponijom doo, javnim komunalnim preduzećima opština Pljevlja, Berane i Kotor, Agencijom za zaštitu životne sredine, Ministarstvom održivog razvoja I turizma, Zajednicom opština Crne Gore, Privrednom komorom Crne Gore, ali i velikim brojom referentih partnera iz zemalja regiona.

Ozon je u 2014. nastavio da unapređuje način rada ARHUS CENTRA NIKŠIĆ u dijelu pružanja besplatnih usluga građanima, gdje izdvajaju online servis EKOSKOP koji je 2014. unaprijeđen i obogaćen novom aplikacijom koja je razvijena u svrhu infomisanja i upozoravanja javnosti o uticaju koncentracija suspendovanih čestica PM10 na zdravlje ljudi. Aplikacija će u 2015. biti nadograđena. Dodatno, radiće se na promociji građanskog monitoringa životne sredine, jer samo kvalitetno i pravovremeno informisana javnost može uticati na process donošenja odluka na suštinski način. Preko Arhus centra Nikšić, Ozon je podržao građanske inicijative – građanske proteste u opštini Pljevlja u vezi alarmantnog stanja kvaliteta životne sredine tokom decembra mjeseca, u čijoj je organizaciji Ozon pomogao kolegama iz Ekološkog društva “Breznica”, sa kojima je potpisan i Memoradnum o saradnji.

Detalj sa građanskog protesta u Pljevljima (Foto: OZON tim)

Sa tog mirnog građanskog protesta, prvog takve vrste u najugroženijoj opštini u Crnoj Gori kada je kvalitet vazduha u pitanju, poslati su zahtjevi prema Vladi Crne Gore, Skupštini Crne Gore i lokalnoj upravi. Do sada je dobijen odgovor predsjednika Skupštine Crne Gore Ranka Krivokapića, u kom je prihvatio opravdanost zahtjeva, a očekuje se da premijer Đukanović i predsjesnik opštine Pljevlja Đačić prepoznaju na isti način zahtjeve ka Vladi i lokalnoj upravi.

Godišnja nagrada “ZELENA ZVIJEZDA” se već pet godina realizuje u saradnji sa Agencijom za zaštitu životne sredine, preko mreže Arhus centara i uz podršku Misije OSCE u Crnoj Gori, projekat je koji na afirmativan način promoviše primjere dobre prakse.

Dobitnici Zelene zvijezde 2014.

Ozon svake godine obogaćuje nagradu novim kategorijama.

Tokom pet godina, bilo je 32 dobitnika Zelene zvijezde iz redova međunarodnih organizacija, institucija sistema, privrednih subjekata, ogranizacija civilnog društva, građanskih inicijativa i pojedinaca, sa kojima je nastavljena saradnja i pokrenuto više akcija.

Ozon tradicionalno učestvuj na Sajmu ekologije, na Jadranskom sajmu u Budvi, Danu Sunca u Delta sitiju u Podgorici , gdje u partnerstvu sa Kancelarijom za ozon Agencije za zaštitu životne sredine obilježava Međunarodni dan zaštite ozonskog omotača, ove godine i na Sajmu inovacija, koji je pratio Ministarsku konferenciju u hotelu Avala u Budvi, aktivno učešće u projektima: “Održivi prekogranični razvoj opština Plužne i Foča” koji realizuju opštine Plužine i Foča, “Budi odgovoran”, kojeg realizuju Elektrotehnički fakultet i Vlada Crne Gore i “CG tvituje”, kojeg realizuju partneri Ozona iz Centra za demokratsku tranziciju. Ozon je u 2014. učestvovao na preko 50 dešavanja, lokalnog, nacionalnog, regionanog i međunarodnog karaktera, koje su organizovale različite institucije.